A most violent Year (2014)

Korte Inhoud
1981, New York. Een jaar met een van de hoogste criminaliteitscijfers uit de geschiedenis van de stad. Gedurende de winter proberen een immigrant en zijn familie hun bedrijf uit te breiden en al het omringende gevaar, waaronder corruptie, te omzeilen met het risico alles te verliezen wat ze hebben opgebouwd.

Genre : Misdaad/Drama
Land : VS

Cast :
Oscar Isaac : Abel Morales
Jessica Chastain : Anna Morales
Albert Brooks : Andrew Walsh

Regisseur : J.C. Chandor

Mijn mening

“If I were you, I would start treating us with a little more respect or I guarantee he will make it his mission in life to ruin you.”

New York, 1981. Het meest gewelddadige jaar in de geschiedenis van de grootstad New York. Ik twijfel daar helemaal niet aan, maar waarschijnlijk gingen die gewelddadigheden door op andere plaatsen dan die waar deze film zich afspeelde. Verwacht je een soort maffia film à la “Once upon a time in America”,”The Godfather”,”Scarface” of “The Untouchables” dan zal dit een ontgoocheling zijn, want zo’n type maffiafilm is het helemaal niet. Abel Morales (Oscar Isaac) is eerder de tegenpool van een Don Corleone. Alles wat maar enigszins riekt naar maffieuze praktijken of corruptie probeert hij angstvallig te mijden. Hij probeert zijn bedrijf in stookolie te runnen op een eerlijke manier en zonder terug te grijpen naar gewelddadige en corrupte ingrepen. En dit ondanks de harde concurrentie die er blijkbaar geen probleem mee heeft om hardhandige en intimiderende methodes toe te passen. Abel, toonbeeld van eerlijkheid in deze woelige criminele jaren, wordt dan ook snel geconfronteerd met doodsbange vrachtwagenchauffeurs en een oplopend zakelijk verlies. Neem daarbij nog een onderzoek door de District Attorney Lawrence (David Oyelowo) die vastberaden is om wanpraktijken aan het licht te brengen. Dit alles zorgt ervoor dat een investering die Morales met Joodse zakenlui wil afronden, in gevaar komt en gedoemd is om te mislukken.

Een film over een leverancier van stookolie had ik niet direct verwacht. Het biedt wel perspectieven om andere vanzelfsprekende sectoren op deze manier eens in het centrum van de publieke aandacht te plaatsen. Na “The Postman always rings twice” en “Promised Land” werd het toch eens tijd om de hardwerkende stookolieleveranciers, die ervoor zorgen dat wij alledaagse burgers het thuis gezellig warm hebben tijdens een strenge winter, eens in de bloemen te zetten. Ik wil geen afbreuk doen aan dit nobel beroep, maar als onderwerp resulteerde dit in een tergend trage film waarin weinig (om niet te zeggen zo goed als niks) te beleven viel. Wat me wel opviel, was het vreselijk tekort aan gloeilampen in die tijd, want grote delen van de film baden in een allesverzengende duisternis. Duistere burelen, donkere gangen, nachtelijke omzwervingen doorheen het slapende huis en de tuin, donkere tunnels en trappenhallen. Het zal ermee te maken hebben dat het de meest misdadige jaren zijn en de protagonisten gewend zijn aan nachtelijke activiteiten. Of is het omdat er veel zaken in die periode het daglicht niet mochten zien ? Ik tast hierover nog steeds in het duister.

De acteerprestaties zijn wel schitterend. Isaac speelt op een meesterlijke manier de koppige bedrijfsleider die ondanks alle tegenslagen en de enorme druk die op zijn schouders wordt gelegd, toch een vastberaden koers blijft uitstippelen waarvan hij niet wil afwijken. Ondanks de waarschuwing van een vakbondsafgevaardigde dat de vrachtwagenbestuurders hem in de steek zullen laten en het wantrouwen van zijn vrouw Anna Morales (Jessica Chastain), die blijkbaar toch een maffia verleden kent, over een duizelingwekkende decolleté beschikt en uiteindelijk het enige gewelddadige feit pleegt in deze film (met een arm hert als slachtoffer), wil hij niet zwichten voor oneerlijke praktijken. Hij past perfecte in het besneeuwde New York. Hij is even koel en kil. En dat was dan ook mijn grootste probleem met de personages. Totaal gevoelloos. Anna is dan ook nog killer dan Abel. De enige die enige emoties toont is Julian (Elyes Gabel) die gemeend angstig en uiteindelijk radeloos overkomt.

Ik heb ook A.J.Chandor’s film “All is lost” gekeken een hele poos terug en kan alleen concluderen dat deze film perfect hierbij aansluit. Ook “All is lost” was knap in beeld gebracht, met een niet alledaagse vertolking, maar tergend traag en saai. Briljante vertolkingen, uitgewerkte persoonlijkheden en veelzeggende karakterrollen dienen als fundament voor tijdloze klassiekers. Maar als je eindproduct alleen maar dit bevat en verder niks boeiend te bieden heeft, mag je er zeker van zijn dat een groot deel van het publiek lichtjes ontgoocheld zal zijn. Incluis mezelf.

Ik ben er zeker van dat Morales de spreuk “Eerlijkheid duurt het langst” in een kadertje boven zijn bed heeft hangen. En toch kwam zijn karakter redelijk contradictorisch over. De term “Moreel” draagt Morales (What’s in a name) blijkbaar hoog in het vaandel, maar bij het finale gesprek met Lawrence komt de corruptie toch weer om de hoek kijken. Het “ons kent ons” gevoel stak de kop op en Morales bezondigt zich dan uiteindelijk toch aan de alom bekende hand en spandiensten die heden ten dagen nog steeds van toepassing zijn. En de ultieme handeling op het einde, waarbij een banale zakdoek gebruikt wordt om een lek in een reusachtige olietank te dichten, is enerzijds ongeloofwaardig als natuurkundig fenomeen, maar is dan ook nog eens in tegenstrijd met het karakter van Abel. Blijkbaar is het zakelijke aspect belangrijker dan het menselijke aspect op dat moment. Toch een keiharde zakenman uiteindelijk, die Abel.