Vivarium (2019)

Korte Inhoud
Gemma en Tom zijn een verloofd koppel dat op zoek gaat naar een perfect stekje. Nadat ze de mysterieuze makelaar Martin volgen naar een nieuwbouwwoning, komt het stel vast te zitten in een doolhof. De twee moeten een uitweg zien te vinden in een omgeving die uit identieke woningen bestaat en worden bovendien met een buitenaardse baby opgescheept.

Genre : SF/Mysterie
Land : Ierland/Denemarken/België

Cast
Imogen Poots : Gemma
Jesse Eisenberg : Tom
Eanna Hardwicke : Older Boy

Regisseur
Lorcan Finnegan

Mijn mening

Near enough.
And far enough.
Just the right distance.

In volle Corona-crisis was het bekijken van een film voor mij een onmogelijke opdracht. Laat staan dat ik ook maar een zinnig woord zou kunnen neerschrijven om een mening te vormen. Maar nu drie weken verder is de zin om terug te kijken er weer en kon ik probleemloos mijn aandacht bij de film houden zonder dat mijn gedachten afdwaalden naar menig rampscenario. Het doemdenken is schijnbaar met de noorderzon verdwenen. En hoezee. Zelfs het traditioneel formuleren van mijn mening komt weer boven drijven. Alleen de keuze van film is een beetje ongelukkig. “Vivarium” is nu niet bepaald een film waar je vrolijk van wordt. Het heeft veel overeenkomsten met de situatie waarin mensen in de wereld zich nu bevinden. Geïsoleerd en gebonden aan één welbepaalde leefruimte. Geen contact meer met anderen. En een gevoel van onmacht, angst en wanhoop. Alleen is het geen dodelijk virus waardoor Gemma (Imogen “Green Room” Poots) en Tom (Jesse “The Social Network” Eisenberg) zich in die situatie bevinden.

Laat ik als eerst met een waarschuwing beginnen. “Vivarium” is geen alledaagse film. Het is enorm verwarrend en waarschijnlijk doodsaai voor sommigen. Niet alleen vanwege het tergend traag tempo. Maar ook vanwege het repeterend karakter van de film. En voornamelijk, vanwege het compleet surrealistische en absurde thematiek van deze film. Om eerlijk te zijn had ik van meet af aan het gevoel alsof ik naar een surrealistisch schilderij van Margritte aan het kijken was. Die kunstmatige, onnatuurlijk uitziende perfecte wolkjes tegen een helderblauwe lucht. De identieke rijwoningen in een schreeuwlelijke groene kleur. Alles ziet er gekunsteld en onwerkelijk uit. Zo onbetekenend en abstract als de naam van de wijk zelf : “Yonder”.

Gemma en Tom, een jong koppel dat zich graag zou willen settelen en op zoek is naar een betaalbare woning, polsen op een dag eens bij een immobiliënkantoor. De griezelig klinkende en onwerelds reagerende makelaar nodigt hun uit om een bezoek te brengen aan de pas uit de grond gestampte buitenwijk. Een op het eerste zicht verzorgde buurt. Maar tegelijkertijd toch beangstigende wijk waar alle huizen en tuintjes er identiek uitzien. Terwijl Gemma en Tom het huis, met huisnummer 9 bezichtigen, hebben ze eigenlijk al een beslissing genomen. Terwijl ze de kinderkamer bekijken, helblauw en dus al op voorhand bestemd als jongenskamer, beseffen ze plots dat de makelaar Martin (Jonathan Aris) in rook is opgegaan. En als ze na een tijdje tot de ontdekking komen dat ze niet uit dit doolhof van gelijkaardige huizen geraken, op welke manier dan ook, moeten ze zich erbij neerleggen dat ze voor eeuwig vastzitten in deze artificiële leefwereld.

“Vivarium” wordt vanaf dan een ongemakkelijke film. Als kijker voel je de wanhoop en zie je hoe het jeugdig en levendig koppel evolueert naar een apathisch en onverschillig duo wiens dagelijkse routine uit het eten van smaakloos astronautenvoedsel en het zorgen voor een bizar kind bestaat. Het jongetje vonden ze plotsklaps aan hun voordeur in een kartonnen doos. Het opvoeden van dit kind zou een mogelijkheid zijn om te ontsnappen, zoals de boodschap luidt op de doos. Alleen zorgt deze kleuter voor een tweestrijd tussen Gemma en Tom. Niet alleen zorgt het gedrag van het jongetje voor spanning. Ook hun relatie met dit vreemd kereltje is verschillend. Het ventje lijkt ook wel niet van deze wereld te zijn. Zijn groeipatroon is niet normaal. Zijn gedrag en manier van communiceren (hij spreekt met het stemgeluid van Gemma en Tom) zijn zowel absurd als irritant. Het psychotisch geschreeuw tot hij zijn zin krijgt, zou bij mij al de stoppen doen doorslaan. En zo reageert Tom ook. Terwijl Gemma, als kleuterjuffrouw, een sterkere band creëert met het akelige ventje, reageert hij nogal vijandig en dood hij zijn tijd met het graven van een bodemloze put. Waarschijnlijk een poging om uit de situatie weg te vluchten.

Verwacht geen sluitende verklaring op het einde van de film. Om eerlijk te zijn waren er op het einde van de film nog evenveel openstaande vragen als aan het begin. De uiteindelijke boodschap was me niet echt duidelijk. Gaat het over het kleurloos en eentonig, routineus leven dat sommigen leiden? Is het een aanklacht tegen onze modernistisch en materialistische maatschappij? Of een satirische kijk op die maatschappij? Of zijn het buitenaardse wezens die gebruik maken van het mensdom om hun soort in een oneindige cyclus te kweken? Zoals de koekoek aan het begin. Misschien had ik er iets meer van verwacht. Maar uiteindelijk vond ik het een intrigerende film met een exceptionele opzet, aparte productie en beeldmateriaal en toch wel bewonderenswaardig acteerwerk waarbij vooral Imogen Poots een blijvende indruk naliet. Ik vrees echter dat niet iedereen dezelfde mening zal delen.