Snowpiercer (2013)

Korte Inhoud
Het is het jaar 2031 in een post-apocalyptisch tijdperk. Na een mislukt experiment om de opwarming van de aarde te stoppen zorgt een ijstijd er voor dat alle mensen op aarde sterven, behalve de bewoners van de 'Snow Piercer'. Deze trein, aangedreven door een uit zichzelf bewegende motor die nooit stopt, reist de koude wereld rond met aan boord een groep overlevenden. De trein is opgedeeld in verschillende klassen wat er voor zorgt dat er aan boord een revolutie ontstaat.

Genre : Actie/Drama/SF
Land : Zuid-Korea/USA

Cast :
Chris Evans : Curtis
Tilda Swinton : Mason
Kang-ho Song : Namgoong Minsu

Regisseur :
Joon-ho Bong

Mijn mening

"They've got no bullets!"

Deze film was nu eens een aangename verrassing. Niet wat het actiegedeelte betreft maar eerder de diepere betekenis die er in verwerkt is. De trein is eigenlijk een metafoor van de huidige wereld waarin wij leven. Een leven dat voor velen gewoon doordendert. De trein is eigenlijk een weerspiegeling van een micro-economie met een juist afgemeten verdeling in verschillende klassen. De armen die onderaan de maatschappij bengelen zitten in de laatste coupé in erbarmelijke omstandigheden. De gegoeden en vooraanstaanden nemen hun plaatsje vooraan in omringt door weelde en luxe. Daartussenin zit de middenklasse die zich niet de excessen kunnen permitteren zoals de hogere klasse, maar er toch aanzienlijk beter voorstaan dan de lagere klasse.

De hele film speelt zich af op de hoogtechnologische sneltrein “Snowpiercer” ontworpen door een zekere Meneer Wilford. De trein zit ingenieus in elkaar. Het bevat een ecosysteem om water te fabriceren uit het afgebroken ijs waar de trein zich doorheen boort en is eigenlijk een perpetuum mobile die zich eeuwig voortbeweegt op een mondiaal treinspoor van tienduizenden kilometers lang. Dit omdat de briljante wetenschappers op het lumineus idee kwamen om een bepaalde stof in de atmosfeer te spuiten om op deze manier de opwarming van de aarde terug op een normaal peil te krijgen. Dit mislukt jammerlijk genoeg, waardoor de aarde in een reusachtige frisco veranderde en leven hier onmogelijk werd. Enkele duizenden mensen hadden het geluk om aan boord te kunnen gaan van deze eeuwig rondrijdende trein en wachten hier dan geduldig af tot leven op aarde weer mogelijk zou zijn. Stoppen is uit den boze en wie het toch waagt om naar buiten te ontsnappen (Eerste vraag die ik me stelde was : "Hoe in godsnaam ?") verandert instant in een stalactiet (of -miet. Ligt eraan hoe je buiten terechtkomt)

Er heerst een strikt repressief en dictatoriaal regime om ervoor te zorgen dat de balans in deze maatschappij in evenwicht blijft. Er is een achterbakse samenwerking tussen het voorste en achterste gedeelte van de trein. Hierdoor worden er mijlpalen geënsceneerd zodanig dat de bevolkingsgroei onder controle wordt gehouden en de minderbedeelden een sprankeltje hoop blijven behouden om ooit het juk van zich af te werpen. Het enige contact dat deze sukkelaars hebben met het andere gedeelte is als er voedselbedelingen zijn bestaande uit een blokvormige geleiachtige substantie. Oproer wordt dadelijk in de kiem gesmoord en meestal volgt hierop een vlammende toespraak van Mason (schitterende vertolkt door Tilda Swinton) die een ziekelijk adoratie en verafgoding tentoonspreid voor Wilford. Ze is een soort “Effie Trinket” uit “The Hunger Games” , maar dan lelijker. De uiteindelijk boodschap is dan ook dat ze eigenlijk eeuwig dankbaar zouden moeten zijn en geprivilegieerd zijn om aan boord te zijn. “Know your position, keep your position, be the shoe.” Dat is de uiteindelijke boodschap. De schoen als metafoor om aan te duiden dat ze onderaan zitten en daar moeten blijven.

Deze postapocalyptische SF kon me uitermate boeien tot aan het moment dat ze de waterzuiveringsinstallatie bereiken. Tot daar was het een uitermate naargeestig beeld dat opgehangen werd. Een beeld waar we in onze geschiedenis al meermaals getuige van zijn geweest. Van de slavernij in de zuidelijke staten van Amerika tot Mao tse-toeng. Een verhaal van onderdrukking en slavernij. De beelden van in lompen geklede mensen die aanschuiven voor hun proteïnen en zonder daglicht bijeengepakt in de laatste wagons leven. De aanloop naar de revolutie en de uiteindelijke doorbraak zijn geslaagd te noemen. De revolutie breekt uit onder leiding van Curtis, een leider in spé die een nogal een dubieus verleden heeft op deze trein en zijn troepen naar voren laat stormen op weg naar de locomotief. Want wie de locomotief in handen heeft , is God ! Onderweg bevrijden ze nog Namgoong Minsu en diens dochter Yona. Deze aan “Kronol“ verslaafde gevangene schijnt veiligheidsspecialist te zijn en in staat zijn om alle elektronisch verzegelde schotten te openen. Het moment waarop het schot opengaat naar een volgende wagon en ze tegenover een leger met bijlen uitgeruste SM-meesters komen te staan, is indrukwekkend. Nog indrukwekkender als de veldslag die hierop volgt. Ik ben er bijna zeker van dat Tarantino van deze scene spontaan begint te kwijlen.

Wat hierna volgt is een hallucinante vertoning waarbij de rondleiding door Willy Wonka in zijn fabriek niks voorstelt. Achtereenvolgens een serre waar verse tomaten worden gekweekt, een aquarium waarin duivelsroggen rondzwemmen, een restaurant waar tweemaal per jaar sushi wordt geserveerd en een kleurrijke klas waar een soort Maria von Trapp geschiedenisles over het rijk van Wilford les geeft. Het lijkt wel soms een decor uit een Lynch film waarbij de scenarist op een bepaald moment zelf teveel “Kronol” heeft gesnoven. Er waren ook momenten dat ik een “Euh wat !” moment had. Zoals het moment dat er met een futuristisch uitziend geweer naar elkaar geschoten werd terwijl de trein een schijnbaar enorme oneindige bocht maakte. En de reden waarom de eerst fuivende en “Kronol” snuivende in bontmantels gehulde massa naderhand ineens kwamen opzetten als een bende bloeddorstige zombies, was me ook een raadsel. En eindigen deed het dan ook nog eens met een gewiekste verwijzing naar kinderarbeid. Positiefste bijrol vond ik John Hurt als de raadgever van Curtis. Meest negatieve bijdrage was van Ed Harris in Chinese kamerjas. Totaal ongeloofwaardig.

Conclusie : een soms verwarrende gedrogeerde film met een diepliggende maatschappijkritische boodschap.