El Hoyo (2019)

Korte Inhoud
In een dystopische toekomst worden gevangenen gehuisvest in verticaal geplaatste cellen. De bewoners bovenaan krijgen heerlijk voedsel voorgeschoteld, terwijl de gevangenen onder hen het moeten redden met de restjes en dagelijks moeten vechten om te overleven. Wie welke cel toegewezen krijgt, wordt volledig willekeurig beslist.

Genre : Avontuur/Komedie/Familie
Land : Spanje

Cast
Ivan Massagué : Goreng
Zorion Eguileor : Trimagasi
Alexandra Masangkay : Miharu

Regisseur
Galder Gaztelu-Urrutia

Mijn mening

Don't speak to the people below. Why?
Because they're down below.
The people above won't answer you. Why?
Because they're above, obviously.

“El Hoyo” is niet zomaar een beangstigende film. Het is er eentje met een moraal. Een film die je aan het denken zet. Zou je het een horror kunnen noemen? Daarover zou je weer een uitgebreide discussie kunnen voeren. Voor sommigen van de gedetineerden is het verblijf in de gevangenis uit deze film wel degelijk horror. Het ligt eraan op welke verdieping ze terechtkomen na een maand uitvoerig schransen of een maand vreselijk honger lijden. Het eerste dat in me opkwam was “Hey, ze hebben een verticale “Snowpiercer” ontworpen”. Wees gewaarschuwd echter. Het is brutaal. Confronterend. En zoals ik al eerder zei, er sluimert een moraal onder de symbolische oppervlakte.

De opzet van de film is nochtans heel eenvoudig. Men neme een torenhoog gebouw. Een op magische wijze zich voortbewegend platform (vandaar de filmtitel). Een verzameling veroordeelden die men per twee verdeelt over elke verdieping. En als laatste organiseert men een cullinaire afdeling vol keukenpersoneel die allen beschikken over de juiste culinaire skills. En deze afdeling zorgt elke dag met dezelfde dosis enthousiasme, inzet en liefde voor hun vak dat dit platform gevuld wordt met lekkernijen. Van gebraadschotels, fruitschalen en torenhoge taarten tot haute-cuisine gerechten vol langoustines, kreeft en wild. Het vervolg kan je dan ook wel raden. Naarmate het platform zakt, verandert de rijk gevulde tafel in een troosteloze dis vol met lege schalen, potten en in diggelen geslagen servies, waar je zelfs geen kruimel meer op kan vinden.

Ondanks het eenvoudige concept en het feit dat de gehele film zich op één locatie afspeelt, blijft de film boeien tot het einde. Een ontknoping die echter flink teleurstelt. Dat is dan ook de enige domper op deze film. Niet dat alles klaar en duidelijk is in deze film. Waarom dat men deze faciliteit zo heeft ontworpen, wordt nergens uit de doeken gedaan. Is het om mensen een geweten te schoppen? Een psychologisch verantwoord experiment? Of heeft er iemand simpelweg dit briljant idee naar voren geschoven om deze alternatieve strafinrichting te ontwerpen? Het zijn trouwens niet alleen veroordeelden die hier werden opgenomen. Neem Goreng (Ivan Massagué). Dit hoofdpersonage ontvangt een diploma (van maatschappelijk werker?) na het uitzitten van een 6-maanden lange celstraf. Is het een vorm van stage? Of zelfkastijding? Zelfs het mechanisme achter het dalende platform bleef voor mij een raadsel. Maar deze onbeantwoorde knelpunten vormden geen probleem. Spijtig genoeg werd het antwoord op de hoofdvraag, namelijk hoe het systeem te doorbreken, niet gegeven. Of was het net de bedoeling om iedereen in het ongewisse te laten?

Dat het een maatschappijkritische boodschap tracht te brengen, is kristalhelder. In grote lijnen is het een allegorische voorstelling van de huidige maatschappij. Een maatschappij met een oneerlijk verdeling van welvaart en rijkdom. En het overgrote deel van diegenen die beschikken over het welvarende in onze maatschappij, zijn niet direct geneigd om dit te delen met die uit de lagere klassen. En het gesmeek van de minder bedeelden valt in dovemans oren, waardoor ze gedoemd zijn om zich te beroepen op minder menswaardige praktijken. En vanzelfsprekend zijn er natuurlijk de wereldverbeteraars en Sint-Maartens die onder ons leven en verwoede pogingen ondernemen om anderen te overtuigen om mee te werken aan een betere wereld en op te roepen tot solidariteit. Een rechtvaardigere wereld. Hoongelach en bespotting is meestal het resultaat van hun inspanningen. Het enige verschil met de werkelijke leefwereld is dat men van maand op maand qua maatschappelijke klasse wisselt. Ten goede en ten kwade.

“El Hoyo” is een bizar verhaal dat je achterlaat met een beklemmend gevoel. Naarmate de film vordert besef je hoe vreselijk het voor sommigen is in deze grijze, grauwe toren. En deze schrijnende toestanden worden ook expliciet getoond. Verwacht je dus wel aan enkele bloederige en gorige beelden vol buitensporig geweld. Voor sommige zal het beestachtige schransen (wat me deed denken aan “La grande Bouffe”) al weerzinwekkend genoeg zijn. Maar verder is deze originele film vlot te degusteren (om maar bij het onderwerp te blijven). En niet alleen vanwege de toch wel degelijke vertolkingen. Niet voor niets dat de film een groots succes is op Netflix. Zo zie je maar dat dit film-platform occasioneel ook betere films programmeert.