Woman in Gold (2015)

Korte Inhoud
Maria Altmann, een Joodse vluchteling, gaat met behulp van een jonge advocaat een juridische strijd aan tegen de Oostenrijkse overheid om vijf schilderijen van kunstenaar Gustav Klimt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zouden deze gestolen zijn uit het huis van haar familie, waaronder een schilderij met de titel 'The Golden Lady'.

Genre : Drama
Land : UK

Cast :
Helen Mirren : Maria Altmann
Ryan Reynolds : Randy Schönberg
Daniel Brühl : Hubertus Czernin

Regisseur :Simon Curtis

Mijn mening

“Mrs. Altmann, it would seem that if your case goes forward,
world diplomacy will collapse, and you will be solely responsible.”

Wat een prachtige en soms toch ontroerende film is “Woman in Gold”. Niet vanwege het aangehaalde onderwerp daar dit ook al werd belicht in “The monuments men”, maar vanwege de schitterende vertolking die Hellen Mirren hier laat zien. Een rol die perfect bij haar past. Een gedistingeerde dame op leeftijd die afstamt van een welvarende Joodse familie en tijdens de aansluiting van Oostenrijk genoodzaakt was te vluchten naar de Verenigde Staten waarbij ze alles achterliet : familie, persoonlijke bezittingen en kostbaarheden die eigendom waren van de familie Altmann. Dat de wrok jegens de Duitse overheerser uit die tijd haar nog steeds parten speelt is overduidelijk. En ondanks haar voornemen om nooit meer voet te zetten op Oostenrijkse bodem, waagt ze toch aan de overzeese trip om het beroemde schilderij “Portret van Adèle Bloch-Bauer” van Gustav Klimt terug te eisen als rechtmatige erfgename. Dat dit uiterst waardevolle kunstwerk een fortuin waard was, werd door haar als irrelevant terzijde geschoven. Dat het uiteindelijk voor zo’n luttele 135 miljoen dollar werd doorverkocht aan een gerenommeerde New Yorkse kunstgalerij, zal dan wel een meevallertje zijn geweest.

De film is eigenlijk een tweeluik. Uiteraard is er een minder geslaagd luik en een uitermate boeiend tweede luik. Het eerste luik, en minst geslaagde, handelt over de juridische strijd die Maria Altmann aanbindt tegen de Oostenrijkse staat die het bewuste schilderij zien als een nationale kunstschat. Dat het door de Nazi’s werd gestolen en dat het dus eigenlijk onrechtmatig in hun handen terechtkwam, doet volgens hun niet ter zake. Waar we dus mee opgezadeld worden is een ouderwets aanvoelend rechtbankdrama met Ryan Reynolds als de jonge advocaat Randol Schönberg, kleinzoon van de beroemde Oostenrijkse componist Arnold Schönberg en zelf ook afkomstig uit een familie van oorlogsvluchtelingen.

Het boeiende en interessante gedeelte van deze film, richt zich op het heden en verleden van de weduwe Altmann. Een gedoseerde mengeling van beelden over dit pittige personage heden ten dagen en de pijnlijke herinneringen uit het verleden die getoond worden in ouderwets ogende sepia-kleurige flash-backs. Een contrastrijke schets over de nu getraumatiseerde Maria en de omstandigheden waarin ze leefden tijdens de bezetting. De vernederingen en de angst. Zelfs nadat ze na zovele jaren terug in Wenen terechtkomt, zie je aan Maria’s gezichtsuitdrukking dat dit verleden nog steeds zwaar op haar weegt.

Helen Mirren is een soort mengeling van P.L. Travers en Queen Elizabeth. Een zich volgens de etiquette gedragende dame uit de gegoede stand die bepaalde waarde en normen nog in ere houdt. Zo’n stijfburgerlijk omaatje die kampt met een trauma en op zoek is naar gerechtigheid. Vergelijkbaar met Miss Marple maar nog beschikkend over een oogstrelende goed geconserveerde schoonheid. Moeiteloos speelt Mirren de jonge Reynold van het scherm. Ondanks zijn immense belangrijkheid tijdens de complexe juridische procedure, verbleekt het personage naast de innemende, soms geestige en tragiek uitstralende persoon die Mirren vertolkt. Ondanks het feit dat ze nu en dan oubollig klinkende citaten naar voren brengt. Ze blijft een geloofwaardig en waardig personage.

God, je kan natuurlijk aanhalen dat het Oostenrijkse volk op een eenzijdige en karikaturale manier geportretteerd worden als een antisemitisch volkje dat met de Hitler-aanhangers heult. Zelf ben ik ervan overtuigd dat dit wel ongeveer met de waarheid strookt en dat dit eerder een instinctmatige overlevingstactiek was dan echt aanhanger te zijn van de toenmalige ideologie. Maar dat is een andere discussie. Misschien had de relatie tussen Maria Altmann en haar tante Adèle wat meer uitgediept mogen worden. Maar het acteerwerk van Mirren en de tragische beelden uit het verleden zorgen samen voor een weergaloze film vol tragiek en rechtvaardigheid.