X+Y (2014)

Korte Inhoud
Op jonge leeftijd ontdekt men dat Nathan lijdt aan autisme waardoor hij altijd moeite heeft gehad om zich te binden met mensen, zelfs met zijn liefdevolle en geduldige moeder Julie. Getallen, voornamelijk priemgetallen, zijn de enige dingen die zinvol voor hem zijn. Maar wanneer de attente leraar meneer Humphreys belangstelling toont in Nathan's talent gaat er een wereld voor hem open.

Genre : Drama
Land : UK

Cast :
Asa Butterfield : Nathan Ellis
Rafe Spall : Martin Humphreys
Sally Hawkins : Julie Ellis

Regisseur :Morgan Matthews

Mijn mening

My father died.
I'm sorry, Nathan.
It's not your fault.
I mean, I feel sad for you.

X+Y is een fascinerende film over hoe een zwaar autistische jongen het leven ervaart en hoe zijn omgeving de omgang met hem dagdagelijks moet ondergaan. Een gevoelige film waarbij ze alle valkuilen hebben vermeden zodanig dat het geen schouwspel van allemaal excentrieke trekjes zou worden. Het eindresultaat is een subtiel en tactvol zicht op het gecompliceerde leven dat Nathan leidt. Een complex bestaan waarbij lichamelijk contact, affectie en de meest logische dingen onlogisch zijn voor zo iemand.

Dagdagelijkse handelingen resulteren in schier onmogelijke opdrachten dankzij een dwangmatige persoonlijkheidsstoornis. Zo is het eten van noedels alleen mogelijk indien het aantal steeds een priemgetal is. Het feit dat Nathan daarlangs ook nog eens op wiskundegebied een intellectueel persoontje is, zorgt ervoor dat hij nog meer als een buitenbeentje wordt aanzien. Totdat hij geselecteerd wordt voor het Engelse team dat meedingt in een wiskundige olympiade en hij op trainingskamp gaat in Taipei. Voor het eerst is hij niet de enige outsider en is hij verwondert dat hij voor eens niet de vreemd, rare kwibus blijkt te zijn (“I'm usually the weird one.”)

Ik hoor de sceptische kritieken al waarbij er geopperd wordt dat dit gewoon een zoveelste “Rain Man” voorstelt, maar dan zonder steracteurs Cruise en Hoffman. Het gaat inderdaad ook over een autistisch iemand die bepaalde exceptionele karaktereigenschappen bezit. Maar toch is de strekking van de film iets anders en ligt de nadruk op het trauma dat Nathan in het verleden heeft opgelopen tijdens een verkeersongeval met zijn vader en het openbloeien van deze gesloten persoonlijkheid.

Wat me vooral boeide in deze film was de bonte mengeling van personages. Stuk voor stuk zijn het pareltjes van acteerprestaties. Vooreerst Asa “The boy in the striped pyama” Butterfield die op een toch wel bewonderenswaardige manier het moeilijke karakter van Nathan vertolkt. Een briljante geest zonder gevoelens en wiens egoïsme echt irriteert. Nathan’s moeder wordt gespeeld door Sally Hawkins. Een rol die minder in de spotlights staat maar desalniettemin niet zo vanzelfsprekend was. Rafe Spall is de aan MS lijdende briljante wiskundeleraar Martin. Ook iemand die ooit deel uitmaakte van een wiskundeteam, maar nu niet meer is dan een suïcidale sarcast die het beste van zijn leven wil maken. Maar vooral de groep jongeren was een aandoenlijke bende met uiteenlopende karakters waarbij vooral Jake Davies als de immer betweterige Luke schittert. Het is een ingewikkeld, intelligent ventje die telkens ingewikkelde theorieën afratelt, maar uiteindelijk dit als dekmantel gebruikt om zijn eenzaam,verdrietig leven te beschermen.

Het verhaal is uitermate geschikt om er een melodramatische geheel van te maken. Maar ondanks dat het neigt te verzanden in een tranendal en de verplichte waarden van doorzettingsvermogen en triomf aanwezig zijn, wordt alles op een integere en tactvolle manier verwerkt, zodanig dat het niet al te melig wordt. De meest indrukwekkende fragmenten handelden over onbeantwoorde affectie, teruggevonden affectie en de prille ontluikende affectie bij iemand die ongevoelig hiervoor is. Het geheel draait rond steun, begrip en relaties. Misschien waren de mathematische vraagstukken te moeilijk voor mij, maar de emotionele raadsels waren overduidelijk. “X+Y” is voor mij met hoge onderscheiding geslaagd.